در جهان دیجیتال امروز با پیشرفت هرچه بیشتر تکنولوژی به همان اندازه که عرصه ارتباطات و اطلاعات گستردهتر میشود، حملات و ناامنیها هم رو به افزایش است. این ناامنی ها که با عنوان حملات سایبری میشناسیم به مجموعه اقدامات سایبری گفته میشود که با هدف سرقت اطلاعات و منابع گریبان گیر سازمان ها و قربانیان میشوند.
میتوان گفت این لیست کامل ترین انواع حملات را در بر دارد، پس برای آشنایی با همه انواع حملات، این منبع جامع و کامل است.
انواع حملات سایبری در دنیای دیجیتال:
- حملات فیشینگ (Phishing Attacks)
- حملات اسپیر فیشینگ (Spear Phishing)
- حملات ویشینگ (Vishing) – فیشینگ صوتی
- حملات اسماشینگ (Smishing) – فیشینگ پیامکی
- بدافزارها (Malware Attacks)
- ویروسها و کرمها (Viruses & Worms)
- تروجانها (Trojans)
- باجافزارها (Ransomware)
- جاسوسافزارها (Spyware)
- نرمافزارهای تبلیغاتی مزاحم (Adware)
- حمله مرد میانی (Man-in-the-Middle – MITM Attack)
- حملات DDoS و DoS (Denial of Service)
- حملات مهندسی اجتماعی (Social Engineering)
- حملات بروت فورس (Brute Force Attacks)
- حملات دیکشنری (Dictionary Attacks)
- حمله روز صفر (Zero-Day Attacks)
- حملات تزریق SQL (SQL Injection)
- حملات XSS (Cross-site Scripting)
- حملات CSRF (Cross-Site Request Forgery)
- حملات DNS Spoofing
- حملات ARP Spoofing
- حملات داخلی (Insider Threats)
- حمله به زنجیره تأمین (Supply Chain Attacks)
- حملات به اینترنت اشیا (IoT Attacks)
- حمله به دستگاههای موبایل (Mobile Attacks)
- حملات مبتنی بر ایمیل (Email-based Attacks)
- حملات مبتنی بر مرورگر (Browser-based Attacks)
- حمله به ابر (Cloud Attacks)
- حمله به شبکههای وایفای (Wi-Fi Attacks)
- حملات رمزنگاریشده (Encrypted Threats)
روز به روز با بالا بردن امنیت مقابل نفوذ، تنوع حملات سایبری هم بیشتر میشود. بنابراین به توضیح شناختهشدهترین های لیست میپردازیم؛ چراکه این نوع حملات رایجتر هستند.
1.حملات DOS
حمله انکار خدمات یا Denial of Service (DoS) نوعی از حملات سایبری است که در آن مهاجم تلاش میکند یک سیستم، سرور یا شبکه را آنقدر با درخواستهای غیرواقعی بمباران کند که دیگر نتواند به درخواستهای واقعی کاربران پاسخ دهد. این یعنی سایت یا سرویس مورد نظر برای کاربران عادی از دسترس خارج میشود یا عملکرد آن بهشدت کند میگردد.
تصور کن یک فروشگاه اینترنتی داری و هزاران مشتری واقعی در حال خرید هستند. حالا اگر یک مهاجم بهصورت مصنوعی میلیونها درخواست جعلی به سایت بفرستد، سرور فروشگاه نمیتواند همه این درخواستها را پردازش کند و در نهایت کاربران واقعی یا به سایت دسترسی ندارند یا نمیتوانند خریدشان را کامل کنند. این یعنی ضرر مستقیم به کسبوکار و خدشه به اعتماد مشتریها.
روشهای حمله DoS متفاوت است، اما یکی از رایجترین آنها ارسال سیلآسای درخواستهایی از نوع HTTP، TCP یا UDP به سمت هدف است. در برخی موارد، حمله با ارسال بستههای بزرگ یا ناقص باعث مصرف حافظه یا پردازش بیشازحد سیستم قربانی میشود. گاهی هم از باگها و نقصهای نرمافزاری برای ایجاد اختلال در عملکرد استفاده میشود.
اما چیزی که حمله را خطرناکتر میکند، زمانی است که همین نوع حمله به شکل توزیعشده اجرا شود؛ که به آن DDoS یا Distributed Denial of Service میگویند. در این حالت، مهاجم از صدها یا هزاران سیستم آلوده (که تحت کنترل او هستند و به آنها “باتنت” گفته میشود) برای انجام همزمان حمله استفاده میکند. این نوع حمله نهتنها شدیدتر است، بلکه مقابله با آن نیز دشوارتر است چون منبع حمله فقط یک سیستم نیست.
- حملات فیشینگ
حملات فیشینگ یکی از رایجترین و فریبندهترین روشهای حملات سایبری هستند که هدف آنها سرقت اطلاعات حساس کاربران است. در این نوع حمله، مهاجم با جعل هویت یک سازمان معتبر یا شخص قابلاعتماد (مثل بانک، شرکت خدماتی یا حتی یکی از دوستان کاربر)، پیامی از طریق ایمیل، پیامک یا شبکههای اجتماعی ارسال میکند که در ظاهر کاملاً قانونی و معمولی به نظر میرسد. این پیام معمولاً حاوی لینکی است که کاربر را به یک وبسایت جعلی هدایت میکند؛ سایتی که بهدقت شبیه نسخه اصلی طراحی شده تا کاربر بدون شک و تردید اطلاعات خود را مانند نام کاربری، رمز عبور، شماره کارت بانکی یا کد تأیید وارد کند.
فیشینگ فقط به شکل ایمیل یا پیام متنی خلاصه نمیشود. برخی صوتی هستند و از تماسهای تلفنی جعلی استفاده میکنند و در مواردی حتی تماسگیرنده خود را کارمند بانک معرفی میکند. در نوع دیگری به نام اسمشینگ، پیامهای متنی فریبنده از طریق پیامک فرستاده میشوند که ممکن است حاوی لینک آلوده یا درخواست فوری باشد. حملات فیشینگ معمولاً به صورت گسترده انجام میشوند و روی روانشناسی کاربران حساب میکنند؛ یعنی با ایجاد حس اضطرار یا هشدار (مثلاً “حساب شما مسدود شده است، فوراً اقدام کنید”)، قربانی را وادار به واکنش سریع میکنند. مقابله با فیشینگ نیازمند آگاهی کاربر، بررسی دقیق فرستنده، عدم اعتماد به لینکهای مشکوک، و استفاده از احراز هویت دو مرحلهای است تا حتی در صورت لو رفتن رمز عبور، ورود غیرمجاز ممکن نباشد.
- حمله به گذرواژه
حمله به گذرواژه یاPassword Attacking یکی از متداولترین روشهای نفوذ به حسابهای کاربری، سیستمها و شبکههاست. در این نوع حمله، هدف اصلی مهاجم دسترسی غیرمجاز به اطلاعات یا منابع محافظتشده از طریق کشف یا حدس زدن رمز عبور کاربر است. این حملات میتوانند بهصورت دستی یا خودکار، با استفاده از ابزارهای تخصصی انجام شوند و بسته به روش مورد استفاده، شدت و سرعت متفاوتی دارند.
رایجترین انواع حملات گذرواژه شامل حمله Brute Force حدس زدن تمام ترکیبهای ممکن رمز عبور، Dictionary) Attack ( استفاده از لیستی از کلمات رایج و احتمالی و Credential Stuffing استفاده از اطلاعات دزدیدهشده از سایتهای دیگر) هستند. گاهی هم مهاجم از مهندسی اجتماعی برای فریب کاربر و دستیابی به رمز عبورش بهره میگیرد. برای محافظت در برابر این حملات، استفاده از رمزهای پیچیده و منحصربهفرد، فعالسازی احراز هویت دو مرحلهای، و محدود کردن تعداد تلاشهای ورود ناموفق بسیار مؤثر است. همچنین، ابزارهای مدیریت رمز عبور میتوانند در ایجاد و ذخیره امن رمزهای قوی نقش مهمی ایفا کنند.
4.حمله بدافزار (Malware Attack)
حمله بدافزار یا Malware Attack یکی از خطرناکترین و پرکاربردترین روشهای حمله سایبری است که در آن مهاجم، نرمافزاری مخرب را به سیستم قربانی وارد میکند. این نرمافزار میتواند عملکرد سیستم را مختل کرده، اطلاعات حساس را سرقت کند، یا حتی کنترل کامل سیستم را به دست مهاجم بسپارد. بدافزارها به شکلهای مختلفی ظاهر میشوند، از جمله ویروسها، کرمها، تروجانها، باجافزارها (Ransomware)، جاسوسافزارها (Spyware) و نرمافزارهای تبلیغاتی مزاحم (Adware).
روشهای آلودهسازی سیستم به بدافزار بسیار متنوع است؛ از کلیک روی لینکهای آلوده در ایمیل یا وبسایت گرفته تا دانلود فایلهای مشکوک یا اتصال دستگاههای آلوده مانند فلشمموری. برخی بدافزارها بهصورت پنهانی در پسزمینه اجرا میشوند و بدون آگاهی کاربر، اطلاعات او را به سرقت میبرند یا به مهاجم اجازه کنترل از راه دور را میدهند. برای مقابله با حملات بدافزاری، استفاده از آنتیویروسهای بهروز، اجتناب از باز کردن لینکها و فایلهای مشکوک، و بهروزرسانی منظم نرمافزارها و سیستمعامل نقش کلیدی دارند. همچنین، آموزش کاربران درباره رفتارهای پرخطر در فضای دیجیتال یکی از مهمترین راهکارهای پیشگیری است.